Tachograf to niezbędne urządzenie dla kierowców i przewoźników. Rejestruje dane dotyczące przebytej drogi, prędkości i odległości, a jego zastosowanie w ciężkich pojazdach jest obowiązkowe od 1986 roku.
W przeszłości zawsze istniały dwa rodzaje tachografów: analogowy i cyfrowy. Ten ostatni jest obowiązkowy od 2006 roku we wszystkich zarejestrowanych pojazdach. Jednak nowy Pakiet Mobilności zatwierdzony przez Unię Europejską ustanawia okres przejściowy, w którym obecne tachografy analogowe i cyfrowe będą stopniowo zastępowane inteligentnymi tachografami drugiej generacji. Jest to kolejny postęp, który wpłynie na poprawę warunków pracy profesjonalnych kierowców.
Inteligentne tachografy muszą zostać wdrożone we wszystkich pojazdach transportu międzynarodowego do lipca 2026 roku. Po wejściu w życie rozporządzenia UE 2021/1228 (21 sierpnia 2023 roku) wszystkie zarejestrowane pojazdy powyżej 3,5 tony muszą być wyposażone w inteligentne tachografy drugiej generacji. Poza tym od 2026 roku muszą być w nie wyposażone wszystkie pojazdy wykorzystywane do transportu międzynarodowego, bez względu na ich masę.
Inteligentny tachograf drugiej generacji będzie rejestrował miejsce rozpoczęcia i zakończenia trasy, przejścia graniczne, załadunek i rozładunek i śledził skumulowaną jazdę co trzy godziny. W ten sposób tachograf przekształci dane w wiarygodne, bezpieczne i przypisywalne dane, ułatwiając w ten sposób tworzenie „mikrousług”, które zoptymalizują pracę operatorów flot i wielu ich dostawców usług.
Jednym z głównych celów Pakietu Mobilności UE jest zagwarantowanie uczciwej konkurencji na rynku europejskim. W tym sensie inteligentny tachograf będzie odgrywał fundamentalną rolę, ponieważ zapewni lokalizację satelitarną i zintegrowane mapy do rejestrowania przejść granicznych. Dzięki temu władze będą miały wgląd w liczbę przejazdów pojazdu i kierowcy, miejsce docelowe, datę i czas przejazdu, co umożliwi skuteczniejszy monitoring obowiązujących przepisów.
Jeśli chodzi o wprowadzenie inteligentnych tachografów, ustalone zostały następujące daty:
- Od sierpnia 2023 roku: Wszystkie nowo zarejestrowane pojazdy do 3,5 tony muszą być wyposażone w inteligentne tachografy drugiej generacji.
- Do końca 2024 roku: Stare tachografy analogowe lub cyfrowe należy wymienić we wszystkich pojazdach powyżej 3,5 tony, które są wykorzystywane w ruchu międzynarodowym. Wyjątek stanowią inteligentne tachografy pierwszej generacji.
- Do września 2025 roku: Pojazdy do 3,5 tony muszą być wyposażone w inteligentne tachografy drugiej generacji. *Dotyczy tylko pojazdów transportu międzynarodowego.
- Do lipca 2026 roku: Samochody dostawcze od 2,5 do 3,5 tony muszą być wyposażone w inteligentne tachografy drugiej generacji. *Dotyczy tylko pojazdów transportu międzynarodowego.
Tachograf był tradycyjnie używany do śledzenia czasu jazdy i postojów, natomiast inteligentny tachograf drugiej generacji będzie również kontrolował inne zadania: kabotaż, załadunek i rozładunek oraz przemieszczenie pracowników. Ponadto będzie miał wbudowany nowy moduł pozycjonowania GNSS z funkcją bezpieczeństwa (OSNMA), która umożliwia wykrycie wszelkich fałszywych sygnałów satelitarnych. Na koniec tachograf będzie wyposażony w nowy moduł dedykowanej komunikacji bliskiego zasięgu DSRC (Dedicated short-range communications) umożliwiający wprowadzenie większej ilości informacji i poprawę kontroli na drodze.
Firmy technologiczne mają niewiele czasu na opracowanie i przetestowanie nowego tachografu, ponieważ od 21 sierpnia 2023 roku musi on być zainstalowany we wszystkich nowych pojazdach powyżej 3,5 tony zarejestrowanych w Unii Europejskiej.
Można powiedzieć, że inteligentny tachograf drugiej generacji to narzędzie, które poprawi warunki pracy profesjonalnych kierowców, a także czynnik, który przyczyni się do wyrównania konkurencji między krajami.
